KHI MÌNH BIẾT YÊU

Chẳng biết ông thuyền trưởng chúng tôi lấy ý tưởng ở đâu mà nẩy ra ý định trồng cây trên tàu. Việc có vài chậu cảnh trên, ở những năm 80, đối với tàu tư nhân là bình thường, còn đây là tàu quốc doanh, mà lại đi biển. Ở ngoài khơi, sóng gió nhiều, hơi biển mặn, mọi cọc thép đều được hàn cố định, có dây chằng chống, thế mà lại nẩy ra ý định trồng cây, thật lạ…! Có phải gió càng mạnh thì mình càng phải mềm, mà ông Nguyễn Trãi đã từng nói lấy “yếu thắng mạnh”, cũng như các cụ đã dạy lấy “nhu thắng cương”…bởi trong sự tàn sát của thiên nhiên mình càng mềm dẻo, lựa theo nó thì mới tồn tại. Chúng ta không chống nó mà tìm cách sống chung với nó, thích hợp với nó và là một mắt xích, để đi qua sự tàn sát ấy.

Những cành cây, những lá cây mềm dẻo, không có ý định chống lại gió biển nhưng bao giờ cũng lựa theo nó, biết uốn mình khi gió mạnh, biết nhởn nhơ, ngoe nguẩy, khi gió đung đưa. Muốn thắng được sự khốc liệt, muốn thắng được sự tàn sát, không ai khác là dựa… vào chính mình. Một vài chậu đồng hồ đu đưa, vài cây mào gà đỏ, những cái cây chẳng mấy giá trị trong đời sống hàng ngày, nhiều lúc còn xem thường, thế mà ở đây nó được lên ngôi, chễm chệ, ngồi trong tâm trí ta con người. Bàn tay thô ráp, quen kéo cáp, bỗng nhiên thấy mềm nhũn, trước những bông hoa đua nở. Vuốt ve nó, sờ nắn nó như một sự phù phép, sợ làm đau một chiếc lá trên cành. Thao thức và chờ đợi để xem bông hoa này nở, thao thức và chờ đợi như một niềm say mê, biết mình vẫn sống và hi vọng. Những bông hoa nhỏ nhoi, không nói được điều gì nhưng đã dạy ta lòng thương yêu và biết chào đón.

Một bông hoa đẹp không phải vì màu sắc đẹp, mà đẹp ở những người biết ngưỡng mộ nó. Sự chờ đợi của con người, tự bản thân đã là cái đẹp lắng đọng, quyền quí, biết chắt lọc những phôi thai tinh tế nhất của tâm hồn. Ở trên tàu cũng có vài lọ hoa, những bông cúc sặc sỡ, bông hồng đỏ chót, thường thay nhau về cư ngụ, nhưng các anh em thuyền viên đều lơ đãng, bàng quang, chẳng mấy để ý, so với mấy bông hoa đồng hồ nhỏ xíu, bằng ngón tay…họ lại chờ đợi, như có sự mặc định? Họ biết vui, khi bông hoa nở, biết buồn, khi hoa bắt đầu cụp cánh, mỗi sáng lên ngắm hoa lại thấy lòng rưng rưng…

Hôm nay tàu liên hoan cho vài người về, bày một mâm ra ban công, tự thưởng cho mình một chút rượu để thấy được nỗi nhớ nhà. Nỗi nhớ nhỏ giọt, trong vắt, lắt lẻo trong tâm hồn buông tỏa. Chậu đồng hồ, mào gà nhỏ li ti điểm lên một chút xao xuyến, một cảm giác yên bình, trong trẻo đang cố kìm nén lại. Quê hương hay nỗi nhớ nhà, hình như cũng bắt đầu từ những nhánh cây nhiều màu ấy…Ở một nơi xa vắng, người ta thèm một món ăn, đã lâu chưa thưởng thức, thèm một đôi mắt, nơi đã trót ẩn giấu một nỗi niềm, còn những người không có gì, đành nhìn vào chậu đồng hồ này để nương nhờ, những lúc xa vắng.

Cô đơn, có thể bù đắp được không, những định lí về toán học có thể cho lời giải, nhưng sự truyền cảm về sinh học lại là nơi bắt đầu…Nhìn mấy chậu cây, uống một ngụm rượu, tôi thấy mình chếnh choáng.

TUẤN ANH